Scholenbouwatlas

Toegankelijk hulpmiddel om basisscholen te verbouwen

De komende jaren zullen in Nederland honderden basisscholen moeten worden verbouwd. Maar er is te weinig aandacht voor die opgave. De Scholenbouwatlas voorziet in deze lacune door het tonen van heldere voorbeelden in een handzaam boek. De nood is hoog, want er is veel achterstallig onderhoud. Voor schooldirecteuren en schoolbesturen is dit een ingewikkelde opgave waarbij veel komt kijken. De Scholenbouwatlas is een gemakkelijk instrument dat hulp biedt bij het aanpassen van basisscholen en kindercentra. De publicatie geeft een overzicht van actuele verbouwopgaven en toont inspirerende voorbeelden van verbouwingen. Experts belichten het verbouwproces.

Goed verbouwen is een slim alternatief voor nieuwbouw

De scholenbouwatlas speelt in op de grote behoefte aan informatie over verbouwen. 1 januari 2015 is het budget voor buitenonderhoud en de aanpassing van schoolgebouwen overgeheveld van gemeentes naar schoolbesturen. De verbouwpraktijk is vaak ad hoc waardoor scholen verrommelen. De Scholenbouwatlas laat zien dat goed verbouwen, waarbij de opgave integraal wordt aangepakt, een slim alternatief is voor nieuwbouw. Het boek wordt gepresenteerd op een moment dat de reflex om als eerste aan nieuwbouw te denken lijkt te veranderen. Zorgvuldig verbouwen kan een meerwaarde bieden. Scholen zien steeds vaker de voordelen in. Door het gebouw te handhaven krijgen scholen meestal ruimte en een waardevol karakter cadeau. Juni 2015 verscheen de Scholenbouwatlas met uitgebreide projectpresentaties en teksten van specialisten.

Bekijk hier de Inhoudsopgave en overzichtskaart (pdf 1 MB)

Beleid, onderzoek en praktijk

Initiatiefnemer Dolf Broekhuizen stelt dat in het project praktijk, onderzoek en beleid op een vanzelfsprekende wijze samengaan. ‘Uit onderzoek blijkt dat het merendeel van de scholen zelf ontevreden is over de kwaliteit van de gebouwen, omdat ze onvoldoende zijn aangepast aan actuele wensen. De overheid beseft dat door de decentralisatie scholen meer verantwoordelijkheden zullen krijgen als opdrachtgever. Maar de scholen hebben nog onvoldoende kennis en zicht op inspirerende voorbeelden van verbouwde basisscholen en kindercentra. Die gegevens over praktijkvoorbeelden zijn nu door een multidisciplinair team van experts en onderzoekers verzameld. De gebouwen zijn voorgedragen door het veld zelf. En het wordt allemaal via het web toegankelijk gemaakt, en gekoppeld aan het nationale kenniscentrum Ruimte voor Onderwijs en Kinderopvang. Bij de valorisatie van het project zijn de meest relevante stakeholders betrokken.’

Voorbeeldproject Ministerie OCW en IenM:

De Scholenbouwatlas is een voorbeeldproject in de nieuwe Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp 2017-2020, die is gepubliceerd als Samen werken aan ontwerpkracht. Hierin formuleren het ministerie van Infrastructuur en Milieu en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de visie op de ruimtelijke opgave voor de komende vier jaar.  De Scholenbouwatlas, die verscheen onder redactie van Dolf Broekhuizen, is hierin een van de instrumenten die kennis over het bouwen en verbouwen van onderwijsvoorzieningen beschikbaar maakt, gericht op opdrachtgevers. De Scholenbouwatlas wordt in paragraaf 2.3 van de Actieagenda beschreven.

Summary:

Atlas of School Building. Conversion as a new assignment for primary schools and children’s center (translation of title: Scholenbouwatlas) is a new publication to assist clients and architects in the alteration and renovation of primary school buildings. Many school buildings are now being renovated in the Netherlands and this website answers the need for more comprehensive knowledge about the nature of this assignment by providing working examples of renovation projects as well as models for inspiration.

Publicatie gegevens:

D. Broekhuizen, Andre Mol, e.a., Scholenbouwatlas. Verbouwen als nieuwe opgave voor basisscholen en kindcentra, nai010 uitgevers 2015, isbn 9789462081963

Reviews / reactie op het boek:

Kindcentra 2020: ‘Casestudies zijn de kern van de Scholenbouwatlas: voorbeelden van de dagelijkse praktijk van verbouwde basisscholen en kindcentra in de Nederlandse gemeenten.’ in: Kindcentra 2020, Huisvestingsvraagstukken Kindcentra 2020. Werkgroep huisvesting, 2016

PO raad: ‘Dit is een handboek voor het het verbouwen van basisscholen en kindercentra (…): Primair Onderwijsraad, 30 juni 2015

De Architect: ‘Als overzicht, naslagwerk en inspiratieboek voor het verbouwen van scholen heeft de Scholenbouwatlas grote waarde.’ in: De Architect, september 2015, p. 24

NBD Biblion: ‘Imposant en instructief hand- en voorbeeldboek voor het bouwen en vooral het verbouwen van basisscholen en kindercentra. (…) Het prachtig vormgegeven boek met talloze inspirerende kleurenfoto’s en plattegronden volgt een methodische opzet (…)  Toekomstbestendig standaardwerk over onderwijs en scholenbouw.’ door NDB Biblion, augustus 2015

Cobouw: ‘Bij de renovatieen vernieuwing van schoolgebouwen ligt nu de nadruk op de brede, integrale benadering ervan.’ in: Cobouw, 1 oktober 2015

Project:
De Scholenbouwatlas is een initiatief van Dolf Broekhuizen architectuurhistoricus

Start: April 2014

Samenstelling en redactie: Dr. Dolf Broekhuizen

Onderzoekers: Monique Arkesteijn, Dolf Broekhuizen, Wouter Deen, Michel Geertse, Louk Heijnders, Peter de Jong, Andre Mol, Frido van Nieuwamerongen, Eireen Schreurs, Frank Studulski, Guido Wallagh, Marco van Zandwijk

Samenwerking: De Scholenbouwatlas is een verdiepingsslag van de Scholenbouwwaaier.

De website (april 2014) biedt een verkorte versie van de onderzoeksresultaten (scholenbouwatlas.nl). De applicatie is raadpleegbaar op pc’s, tablets en smartphones met een internetverbinding.

Dank: De Scholenbouwatlas is mede mogelijk gemaakt door het Atelier Rijksbouwmeester en Stimuleringsfonds Creatieve industrie

 

Dolf Broekhuizen